Proverbes illustrés

Ethnographic Museum-Porto Novo

Détail du portail sculpté du Musée Ethnographique Alexandre Sènou Adandé (MEASA) – Bénin © Photo : Robert Burch

Hwenuxo wuhwinhwan tɔn 

Wǎ, mɛ ce lɛ́ mì,

Mi kú dó gbadà

Mi kú dó ayijúunjɔ́

Mi kú dó te nɔ kpɔ́ alisá hwenuxó’lisa.

Mi ɖò fí à ?

Xóxóhwénu sín xó wɛ, bɔ̀ un jló ná ɖɔ̀ xó kpɛɖé nú mi ɖé wu.

Xoxohwenu wɛ̀, nya ɖokpo tíín, bɔ nya enɛ ɔ, é nyí gbɛtɔ́ ɖé bɔ̀ sunnùglegbenu wɛ.̀ É nyɔ́ ɖɛkpɛ káká, bɔ̀ alà é ɖò kɔ tɔn ɔ́ bǐ, gb’alǎ, bó ɖò xláxlá, bɔ̀ é nyí gbɛtɔ́ ɖokpó bɔ̀, bó nú nyɔ̀nú jɛ́n a nyǐ, a na bo kpò nyɔɖaxo bó mɔ́ ɛ́ ɔ́, asú dídá jɛ́n ná jló wè. Mawǔ mɛ̀ nya nɛ́ ɔ́ bó jlɔ́ ɛ̀, bɔ̀ nú ɖebu nylá ɖo nya nɛ ɔ wu gbeɖé ɖò gbɛmɛ ǎ. Bɔ nukún é ɖò ta tɔn wú ɔ́ bǐ zlɔ́n bó́ ɖò danwùndanwùn ɖo ta bɔ̀ à kpɔ́n nú é lɛ́ le ɔ́ klanwunklanwùn jɛn é nɔn bló; lobɔ é lɛ́ nyí mɛɖé lobɔ̀ akwɛ́ ka lɛ ɖ’así tɔ̀n, bɔ nu é nyɔ́n ɖò gbɛtɔ́ wú ɔ, bǐ ɖ’así tɔ̀n; bɔ̀ nǔɖè nylá ɖò nya nɛ́ ɔ́ wú ɖò gbɛmɛ̀ ǎ.

Ée nya towe cí mɔ é wɛ, nù e nyí nyɔnu é ɖò gbɛ̀ bɔ̀ Sɛ́ ɖó é, mɛ’si wɛ ǎ, ɖiɔvi wɛ ǎ, nyɔɖaxoví wɛ à, yé mɔ̀ nya nɛ ɔ, yè nɔ ɖò wànyí n’í wɛ kpowùn; bɔ ye nɔ́ ɖò nujlóbó wa n’í wɛ kaká bɔ, ta é yɛ́ tɔn ɔ, sɛ́nu jɛ́n wɛ̀.